Zcash (ZEC) – một trong những biểu tượng lớn nhất của hệ sinh thái tiền mã hoá về tính riêng tư – đang trải qua cú chấn động mạnh khi nền tảng phân tích dữ liệu on-chain Arkham công bố khả năng giải ẩn danh hơn một nửa số giao dịch trên mạng lưới Zcash. Diễn biến này xuất hiện đúng thời điểm giá ZEC tăng vọt trong những ngày gần đây, khiến thị trường càng chú ý hơn đến mức độ bảo mật thực sự của đồng tiền này.
Trong ngày 9/12, ZEC từng có lúc vượt mốc 750 USD sau khi thị trường được kích hoạt bởi loạt sự kiện pháp lý lớn tại Mỹ. Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã thu giữ 127.000 BTC liên quan đến Chủ tịch “Prince Group” Trần Chí (Chen Zhi), đồng thời bắt giữ Tiền Chí Mẫn (Qian Zhimin) – người bị tình nghi cầm đầu đường dây rửa tiền 60.000 BTC. Những vụ án quy mô cực lớn này khiến nhà đầu tư đổ dồn sự quan tâm vào các đồng coin gắn với câu chuyện bảo vệ quyền riêng tư, trong đó ZEC nổi lên mạnh mẽ nhất.
Tuy nhiên, câu chuyện về “tính ẩn danh tuyệt đối” của Zcash đã bị lung lay khi Arkham bất ngờ ra mắt tính năng theo dõi on-chain dành riêng cho mạng lưới này. Nền tảng phân tích blockchain cho biết họ đã gắn nhãn được hơn một nửa số giao dịch, bao gồm cả giao dịch shielded và unshielded, với tổng giá trị 420 tỷ USD. Điều này đồng nghĩa một lượng rất lớn dữ liệu từng được xem là không thể truy vết nay đã được liên kết với các cá nhân và tổ chức cụ thể.
Theo số liệu Arkham công bố, có đến 53% giao dịch Zcash đã bị đánh dấu, 48% tổng lượng input và output có thể gán cho những thực thể xác định, và khoảng 37% lượng ZEC đang lưu thông – tương đương 2,5 tỷ USD – đã được Arkham gắn nhãn. Những con số này tạo ra cú sốc trong cộng đồng bởi Zcash vốn được quảng bá từ khi ra mắt như một đồng coin sử dụng bằng chứng không tiết lộ (zero-knowledge proof) để đảm bảo mức độ riêng tư tối đa.
