Trong bối cảnh Bộ Tài chính đang lấy ý kiến cho dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), một trong những vấn đề gây nhiều tranh luận chính là cách đánh thuế đối với hoạt động chuyển nhượng tài sản số – lĩnh vực đang phát triển mạnh mẽ nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Mới đây, sàn giao dịch Binance đã gửi văn bản góp ý, trong đó đặc biệt nhấn mạnh đến việc không nên áp thuế trên tổng giá trị giao dịch tài sản số. Theo Binance, phương án này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến các market maker (MM) – còn được ví như những “cá mập” trên thị trường, chuyên cung cấp thanh khoản và tạo lập giao dịch với biên lợi nhuận cực kỳ thấp.
Nếu đánh thuế theo tổng giá trị thay vì dựa trên lợi nhuận ròng, Binance cho rằng các MM sẽ đối mặt với nhiều bất lợi:
Nghĩa vụ thuế có thể vượt quá lợi nhuận thực tế, khiến nhiều tổ chức không còn mặn mà trong việc cung cấp thanh khoản.
Thanh khoản thị trường suy giảm, dẫn đến rủi ro biến động giá mạnh, ảnh hưởng tiêu cực đến nhà đầu tư nhỏ lẻ.
Sự rút lui của các “cá mập” sẽ khiến thị trường tài sản số tại Việt Nam kém hấp dẫn hơn so với các quốc gia khác, làm giảm sức cạnh tranh toàn cầu
Binance cho rằng thu nhập từ chuyển nhượng tài sản số nên được xem như thu nhập từ chuyển nhượng vốn. Theo đó, mức thuế hợp lý nhất là 20% trên lợi nhuận ròng thay vì tổng giá trị giao dịch.
Trong trường hợp không thể xác định lợi nhuận, Binance gợi ý áp dụng mức thuế 0,1% trên giá trị chuyển nhượng để đảm bảo công bằng và khả thi trong khâu quản lý.
Câu chuyện quốc tế và tác động đến Việt Nam
Đáng chú ý, tại Mỹ, vấn đề quản lý và đánh thuế tài sản số cũng đang trở thành chủ đề nóng. Chính quyền Trump từng nhiều lần tuyên bố sẽ giảm gánh nặng thuế cho nhà đầu tư và tạo hành lang pháp lý rõ ràng nhằm đưa Mỹ trở thành trung tâm tài sản số toàn cầu.
Nếu Việt Nam áp dụng chính sách thuế quá nặng, nguy cơ dòng vốn và nhân lực chất lượng cao sẽ chảy sang những thị trường cởi mở hơn như Mỹ, Singapore hay Dubai. Điều này không chỉ làm suy yếu hệ sinh thái blockchain trong nước, mà còn khiến Việt Nam bỏ lỡ cơ hội tham gia sâu hơn vào cuộc đua công nghệ tài chính toàn cầu.
