Khi drama tiền ảo trở lại, cái tên Sơn Tùng lại được nhắc đến!
Drama tiền ảo đang bùng nổ khắp mạng xã hội, khi hàng loạt dự án cũ bị “đào lại” giữa lúc nhà đầu tư đang nóng ruột vì thị trường biến động.
Trong làn sóng đó, cộng đồng mạng lại nhắc tên Sơn Tùng M-TP – nhân vật từng khiến cả giới crypto Việt chấn động khi “bắt tay” với dự án Radio Caca (RACA) hồi giữa năm 2022.
Đó là thời điểm RACA đang ở đỉnh cao của “cơn sốt token”.
Đồng tiền số này từng tăng giá gấp trăm lần chỉ trong vài tháng, đạt vốn hóa gần 2 tỷ USD, khiến không ít nhà đầu tư Việt FOMO lao vào.
Nhưng rồi, sau khi lập đỉnh tại mức 0,012 USD/đồng, RACA sụp tới 97% giá trị, để lại vô số hoài nghi về tương lai của các dự án metaverse.
Giữa lúc thị trường tiền ảo lao dốc, thương vụ M-TP Talent x RACA, từng được công bố rầm rộ với giá trị hơn 25 tỷ đồng, nay lại trở thành một ví dụ điển hình cho câu hỏi: “Khi nghệ sĩ bắt tay với tiền ảo – ai thực sự hiểu mình đang ký vào điều gì?”
Dòng thời gian: Từ kỳ vọng đến khủng hoảng
-
05/2022: Hai bên công bố hợp tác chính thức. M-TP trở thành đối tác chiến lược của RACA, tham gia vào dự án metaverse.
-
05/2022 – 06/2023: Sau khi MV “There’s No One At All” bị xử phạt, phía RACA tạm dừng triển khai, một số hạng mục truyền thông bị đình lại.
-
06/2023: M-TP Talent tuyên bố hợp đồng hết hạn tự nhiên, trong khi RACA cho rằng nhiều nghĩa vụ chưa hoàn tất và tiến hành khởi kiện.
-
-
04/2024: Trọng tài VIAC ra phán quyết buộc M-TP Talent phải bồi thường gần 6 tỷ đồng.
-
08/2024: Tòa án hủy phán quyết VIAC, chấp nhận kháng nghị của M-TP Talent vì “vi phạm nguyên tắc cơ bản của pháp luật”.
Nghĩa là — phán quyết trọng tài mất hiệu lực, và M-TP Talent tạm thời thắng kiện.
Khi hợp đồng thật, giao dịch thật, nhưng… kết quả lại “bốc hơi”
Bên ngoài, đây chỉ là một tranh chấp thương mại.
Nhưng bên trong, vụ việc cho thấy một vấn đề lớn hơn: cách giới giải trí và công nghệ Việt đang “bước vào Web3” mà thiếu nền tảng pháp lý vững chắc.
Có hợp đồng thật.
Có giao dịch thật.
Có nghĩa vụ truyền thông được ký kết.
Nhưng khi dự án thất bại – tiền mất, hình ảnh biến mất – chỉ còn lại… sự im lặng và phòng xử án.
Câu hỏi đặt ra là:
-
Nếu hợp đồng “hoàn toàn vô can”, sao lại ký đến hàng chục tỷ đồng?
-
Nếu chỉ là “quảng bá hình ảnh”, tại sao vụ việc phải kéo dài qua trọng tài rồi đến tòa án?
“Điểm mù” trong hợp đồng KOL tiền số
Vụ M-TP & RACA cho thấy rõ những lỗ hổng pháp lý thường gặp trong hợp đồng đại sứ thương hiệu Web3:
-
Thiếu điều khoản “morals clause” (điều khoản đạo đức) – quy định quyền tạm dừng hợp tác nếu xảy ra scandal ảnh hưởng thương hiệu.
-
Không có escrow (tài khoản đảm bảo) – tiền được giải ngân toàn phần thay vì theo tiến độ.
-
Không định nghĩa rõ phạm vi hợp tác – “hình ảnh” chỉ dùng cho truyền thông hay cả trong NFT/metaverse?
-
Không thống nhất quy trình phê duyệt nội dung truyền thông – dễ dẫn đến tranh chấp “ai đồng ý, ai không”.
Khi xảy ra sự cố, hai bên đều có lý – và chính điều đó khiến trọng tài khó xử.
Nghệ sĩ – Doanh nghiệp: Ranh giới mong manh giữa “hình ảnh” và “nghĩa vụ”
Truyền thông gọi đây là “vụ hợp tác metaverse thất bại”, nhưng sâu xa, đây là cuộc va chạm giữa hai triết lý làm việc:
-
RACA nhìn nghệ sĩ như một đối tác thương mại: có deliverable, KPI, timeline rõ ràng.
-
M-TP Talent lại hoạt động theo mô hình sáng tạo và cảm xúc, nơi “thời điểm” và “định hướng hình ảnh” có thể thay đổi.
Khi một bên vận hành theo logic doanh nghiệp, còn bên kia giữ logic nghệ sĩ – chỉ cần một biến cố truyền thông, mọi thỏa thuận dễ dàng rơi vào vùng xám.
Sự im lặng – chiến lược hay giới hạn?
Trong suốt quá trình kiện tụng, cả hai bên gần như không phát ngôn chính thức.
Không buổi họp báo, không tuyên bố đanh thép. Chỉ là những dòng tóm tắt từ hồ sơ pháp lý và vài đoạn tin ngắn.
Có người cho rằng đây là “chiến lược truyền thông khôn ngoan” – im lặng để dư luận tự quên.
Nhưng cũng có ý kiến cho rằng đây là dấu hiệu của sự mệt mỏi, khi cả hai bên đều biết rằng dù thắng hay thua, hình ảnh cũng đã tổn hại phần nào.
Một phiên tòa đặc biệt: Khi… thẩm phán bị viêm họng?
Theo thông tin từ phiên xử, khi tòa tuyên án, đương sự không thể nghe rõ nội dung phán quyết.
Một thành viên hội đồng cho biết chủ tọa “bị viêm họng nên nói nhỏ”, dù micro đã sẵn sàng.
Chi tiết tưởng nhỏ nhưng lại phản ánh tình trạng thiếu minh bạch trong quy trình tố tụng dân sự, khiến dư luận thêm hoang mang.
Bài học đắt giá cho giới sáng tạo & startup Web3
Từ câu chuyện M-TP Talent – RACA, có thể rút ra 4 bài học thực tế:
-
Hợp đồng KOL/Web3 phải có morals clause và điều kiện dừng hợp tác rõ ràng.
-
Mọi thanh toán lớn cần gắn với mốc bàn giao (milestone + escrow).
-
Cần quy trình phê duyệt nội dung truyền thông bằng văn bản / on-chain log.
-
Nên chọn trọng tài có thẩm quyền phù hợp & xác định luật áp dụng rõ ràng.
Tạm kết
Câu chuyện hợp tác giữa M-TP Talent và RACA không đơn thuần là một vụ kiện.
Nó đánh dấu bước ngoặt khi nghệ sĩ Việt Nam bước chân vào thế giới tài sản số, nơi mọi thứ – từ “hình ảnh”, “token” cho đến “metaverse event” – đều có giá trị thương mại, nhưng cũng tiềm ẩn trách nhiệm pháp lý.
Sự im lặng của các bên có thể là chiến lược, nhưng cũng là lời cảnh tỉnh: Trong kỷ nguyên mới, “nghệ sĩ” muốn bước xa hơn, phải biết suy nghĩ như doanh nghiệp. Và “doanh nghiệp” muốn hợp tác bền, phải hiểu ngôn ngữ sáng tạo của nghệ sĩ.
Chỉ khi hai thế giới này tìm được ngôn ngữ chung bằng hợp đồng minh bạch, những “25 tỷ đồng” tiếp theo mới không bị cuốn vào… im lặng và phòng xử án.