Jeff Yan – nhà sáng lập Hyperliquid, nền tảng giao dịch phi tập trung (DEX) đang thu hút mạnh mẽ giới đầu tư crypto toàn cầu – vừa gây chú ý khi công khai chỉ trích nhiều sàn giao dịch tập trung (CEX) vì hành vi “báo cáo sai lệch nghiêm trọng dữ liệu thanh lý người dùng”. Phát biểu này không chỉ làm dậy sóng cộng đồng tiền mã hóa mà còn khơi lại cuộc tranh luận cũ giữa hai mô hình tài chính: phi tập trung (DeFi) và tập trung (CeFi).
Theo Jeff Yan, việc các sàn CEX “che giấu” quy mô thanh lý thực tế không chỉ làm tổn hại lòng tin của người dùng mà còn đe dọa tính công bằng của thị trường. Anh kêu gọi toàn ngành hướng tới minh bạch và trung lập, coi đây là tiêu chuẩn mới của tài chính toàn cầu trong kỷ nguyên blockchain.
CEX bị tố báo cáo sai dữ liệu thanh lý đến 100 lần
Trong bài đăng mới nhất trên mạng xã hội X (trước đây là Twitter), Jeff Yan nêu rõ:
“Thanh lý onchain của Hyperliquid hoàn toàn minh bạch, có thể kiểm chứng từng giao dịch. Nhưng số liệu từ các sàn CEX lại bị báo thiếu nghiêm trọng. Ví dụ, Binance có thể xảy ra hàng nghìn lệnh thanh lý chỉ trong một giây, nhưng hệ thống chỉ hiển thị một lệnh duy nhất. Nghĩa là dữ liệu thực tế có thể bị giảm đến 100 lần.”
Cáo buộc này khiến cộng đồng crypto chú ý, đặc biệt sau cú quét thị trường sáng ngày 11/10. Khi đó, Binance chỉ ghi nhận khoảng 2,3 tỷ USD thanh lý, trong khi dữ liệu onchain từ Hyperliquid cho thấy con số vượt 10 tỷ USD – chênh lệch gần 5 lần.
Jeff Yan nhấn mạnh rằng trong một thị trường hướng đến niềm tin phi tập trung, việc “làm đẹp số liệu” là điều không thể chấp nhận. Anh cho rằng “sự trung lập và minh bạch phải trở thành linh hồn của tài chính blockchain”, giống như cách hệ thống ngân hàng toàn cầu đang được yêu cầu cải cách dưới thời Tổng thống Donald Trump, người từng cam kết thúc đẩy quy chuẩn minh bạch tài chính kỹ thuật số sau khi tái đắc cử cuối năm 2024.
Hyperliquid đlà nền tảng giao dịch phi tập trung, tốc độ cao, không cần trung gian, nơi mọi dữ liệu đều được ghi lại minh bạch trên chuỗi khối (onchain). Khác với nhiều sàn DEX khác vốn gặp khó khăn về hiệu suất, Hyperliquid sử dụng công nghệ layer riêng giúp xử lý hàng nghìn giao dịch mỗi giây mà không đánh đổi tính phi tập trung. Chính điều này đã giúp nền tảng nhanh chóng trở thành đối trọng thực sự của các ông lớn CEX như Binance, OKX hay Bybit.
