Chuyển tài sản mã hóa về Việt Nam: Nhà đầu tư được gì và mất gì?
Ngay sau khi nghị quyết về thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam được ban hành, giới đầu tư nhanh chóng dồn sự chú ý vào quy định quan trọng: trong vòng 6 tháng kể từ khi sàn giao dịch đầu tiên được cấp phép, toàn bộ tài sản mã hóa của nhà đầu tư Việt phải được chuyển về nước. Đây được xem là bước đi mạnh mẽ, không chỉ tạo khung pháp lý mà còn định hình lại một thị trường vốn đã tồn tại nhiều năm trong “vùng xám”.
Ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và tài sản số Việt Nam (VBA), phân tích rằng chính sách mới không nhắm đến việc mở ra thị trường hoàn toàn mới, mà là tái cấu trúc dòng giao dịch hiện hữu, đưa chúng trở về trong vòng quản lý chính thức. Nói cách khác, đây là “sân chơi” cho những nhà đầu tư chuyên nghiệp, am hiểu công nghệ, chứ không phải cho người mới bắt đầu.
Lợi ích lớn nhất, theo ông Trung, là nhà đầu tư sẽ thoát khỏi cảnh “phi pháp” khi giao dịch trên các sàn nước ngoài. Họ được pháp luật bảo vệ, hạn chế rủi ro về gian lận, lừa đảo. Tuy nhiên, đổi lại, nhà đầu tư cũng phải chấp nhận chia sẻ lợi nhuận thông qua các loại phí và thuế, điều vốn là rào cản tâm lý với nhiều người từng quen giao dịch tự do.
Một điểm đáng chú ý là Việt Nam đang đi theo hướng khác so với nhiều quốc gia. Ở Mỹ, châu Âu hay Singapore, cơ quan quản lý thường không bắt buộc doanh nghiệp phải có vốn điều lệ quá lớn. Thay vào đó, họ tập trung vào các tiêu chuẩn quốc tế như công nghệ bảo mật, quy trình vận hành minh bạch, chứng chỉ chuyên môn (chẳng hạn ACAMS về phòng chống rửa tiền), và đặc biệt là các gói bảo hiểm rủi ro lên tới hàng trăm triệu USD.
Trong bối cảnh Việt Nam, yêu cầu về vốn điều lệ cao được coi như “bộ lọc” để đảm bảo rằng chỉ những doanh nghiệp đủ năng lực tài chính mới tham gia. Theo ông Trung, khoản vốn này có thể được sử dụng làm quỹ bảo hiểm, nhằm bảo đảm quyền lợi khách hàng trong trường hợp có sự cố.
Từ góc nhìn doanh nghiệp, ông Lê Bảo Nguyên, Phó Tổng Giám đốc SSI Digital, nhận định việc ban hành nghị quyết thí điểm là một tín hiệu tích cực. Trước đây, nhiều hoạt động diễn ra trong vùng “mờ”, không rõ tính pháp lý, gây tâm lý bất an cho cả nhà đầu tư lẫn doanh nghiệp. Nay khi có hành lang pháp lý, thị trường trở nên minh bạch, an toàn và bền vững hơn.
Tuy vậy, thị trường tài sản mã hóa vốn nổi tiếng với tính biến động mạnh. Việc tuân thủ quy định mới chắc chắn kéo theo chi phí cao hơn, đặc biệt là với các startup blockchain. Không ít công ty khởi nghiệp hiện vẫn lo lắng về mô hình vận hành, chờ hướng dẫn chi tiết hơn từ cơ quan chức năng để tránh rủi ro pháp lý. Điều đó cũng cho thấy sự kỳ vọng lớn từ cộng đồng rằng chính sách mới sẽ mở ra con đường phát triển dài hạn.
