Kenya thông qua luật quản lý tài sản số toàn diện. Ảnh: Blockworks
“Cánh cổng blockchain” của châu Phi
- Kenya vừa phê duyệt đạo luật quản lý tài sản số toàn diện nhất châu Phi, dọn đường cho stablecoin, sàn giao dịch và nhà đầu tư toàn cầu bước vào thị trường đang “nóng” bậc nhất lục địa.
Kenya’s National Assembly has passed the Virtual Asset Service Providers Bill, 2025, establishing a licensing and oversight framework for crypto and digital asset firms.
— Kenyan Wall Street (@kenyanwalstreet) October 8, 2025
The law empowers regulators like CBK and CMA to supervise operators, enforce AML/CFT rules, and ensure… https://t.co/Jyyfw3mpmU pic.twitter.com/L8ZowbQYDh
- Cụ thể, Quốc hội nước này đã thông qua Đạo luật Nhà cung cấp Dịch vụ Tài sản Ảo (Virtual Asset Service Providers Bill), một bước ngoặt lịch sử trong nỗ lực đưa ngành tài sản số vào khuôn khổ pháp lý. Động thái này đánh dấu sự chuyển mình mạnh mẽ của nền kinh tế Đông Phi, hướng tới mục tiêu thu hút đầu tư và trở thành trung tâm tài chính - công nghệ mới của châu lục.
- Theo ông Kuria Kimani, Chủ tịch Ủy ban Tài chính Quốc hội Kenya, đạo luật mới nhằm giải quyết tình trạng thiếu quy định rõ ràng vốn tồn tại lâu nay trong ngành crypto. Kenya hướng đến việc thiết lập khung quản lý toàn diện cho tài sản số, bao gồm cả cryptocurrency, stablecoin và các dịch vụ liên quan.
- Đạo luật sẽ chỉ có hiệu lực sau khi được Tổng thống William Ruto chính thức ký phê chuẩn. Lúc đó, Kenya chính thức trở thành một trong số rất ít quốc gia châu Phi - cùng với Nam Phi - sở hữu khung pháp lý hoàn chỉnh để quản lý ngành tài sản số.
Cơ cấu quản lý và cấp phép rõ ràng
- Đạo luật mới đặt ra 2 cơ quan đầu mối trong việc quản lý ngành tài sản số, đó là:
Ngân hàng Trung ương Kenya (CBK): chịu trách nhiệm cấp phép phát hành stablecoin và các loại tài sản ảo khác.
Ủy ban Chứng khoán Kenya (Capital Markets Authority) sẽ cấp phép và giám sát các sàn giao dịch crypto cùng các nền tảng giao dịch tài sản số.
- Bên cạnh đó, luật bổ sung nhiều quy định nghiêm ngặt mới để đảm bảo minh bạch và bảo vệ người dùng:
Các doanh nghiệp tài sản số phải có văn phòng hiện diện tại Kenya, tối thiểu 3 giám đốc là cá nhân tự nhiên và tài khoản ngân hàng nội địa để tách biệt tài sản khách hàng.
Yêu cầu kiểm toán CNTT độc lập, báo cáo AML/KYC, bảo vệ dữ liệu người dùng và tuân thủ chuẩn quốc tế về minh bạch.
Các công ty hiện đang hoạt động sẽ có thời hạn chuyển tiếp để hoàn tất hồ sơ xin cấp phép.
- Trong bản dự thảo ban đầu, đạo luật từng đề xuất cho phép Virtual Asset Chamber of Commerce (VACC) - một tổ chức được cho là có liên quan đến Binance - tham gia vào cơ quan quản lý mới. Tuy nhiên, điều khoản này đã bị loại bỏ trong phiên thông qua cuối cùng.
- “Chúng tôi hy vọng Kenya có thể trở thành cánh cổng bước vào châu Phi,” ông Kimani chia sẻ. Ông cho biết, giới trẻ Kenya từ 18-35 tuổi đang tích cực sử dụng tài sản số để giao dịch, thanh toán, đầu tư và khởi nghiệp.
Cơ hội & thách thức
- Động thái của Kenya diễn ra trong bối cảnh thế giới đang chuẩn bị cho làn sóng bùng nổ của stablecoin được bảo chứng bằng USD. Dù các tổ chức quản lý toàn cầu cảnh báo rằng stablecoin có thể làm suy yếu tiền tệ của các nền kinh tế đang phát triển, Kenya vẫn chủ động bước vào cuộc chơi.
- Đặc biệt, với vai trò Chủ tịch khối COMESA (Common Market for Eastern and Southern Africa), Kenya có thể tận dụng đạo luật này để liên kết hệ thống thanh toán số khu vực, giảm phụ thuộc vào USD và thúc đẩy thương mại nội khối bằng đồng nội tệ hoặc tài sản số.
- Theo ông Kimani, sự rõ ràng về pháp lý sẽ là chìa khóa thu hút dòng vốn đầu tư quốc tế, đặc biệt từ các sàn giao dịch lớn như Binance và Coinbase, những bên đã có các cuộc làm việc sơ bộ với chính phủ Kenya.
- Luật mới cũng có thể mở lại cửa cho hệ thống ngân hàng, từng dè chừng hoặc từ chối phục vụ các doanh nghiệp crypto vì rủi ro pháp lý. Hơn nữa, khung pháp lý của Kenya được tham khảo và phát triển dựa trên các thông lệ từ Mỹ và Anh - hai thị trường đã có nền tảng pháp lý tương đối hoàn chỉnh cho tài sản số.
- Kenya vốn được biết đến là cái nôi của tài chính di động, với hệ thống M-Pesa do Safaricom vận hành, nền tảng đã mang dịch vụ chuyển tiền, tiết kiệm và đầu tư đến hàng chục triệu người dân, góp phần tạo nên một xã hội không tiền mặt tại Đông Phi.
- Trong những năm gần đây, crypto đã bắt đầu len lỏi vào đời sống tầng lớp thu nhập thấp, đặc biệt là ở khu ổ chuột Kibera. Người dân nơi đây sử dụng Bitcoin và stablecoin để thanh toán, tiết kiệm và giao dịch xuyên biên giới. Luật mới có thể bảo vệ nhóm người dùng dễ tổn thương này bằng việc yêu cầu sàn giao dịch phải minh bạch, tách biệt tài sản khách hàng và chịu trách nhiệm bồi thường khi xảy ra sự cố.
- Ngoài ra, Kenya cũng đang biến crypto thành nguồn thu ngân sách mới. Trong năm tài chính 2023-2024, nước này đã truy thu hơn 77,5 triệu USD từ 384 đại lý crypto, đồng thời đặt mục tiêu thu 158,8 tỷ USD trong 5 năm tới. Trước đó hồi năm 2022, chính phủ nước này từng đề xuất đánh thuế 8,5% lên lợi nhuận giao dịch và yêu cầu các nhà đầu tư kê khai quyền sở hữu tài sản số.
Coin68 tổng hợp
