a16z vừa công bố báo cáo thường niên ngày 11/12, đưa ra bức tranh toàn cảnh về 17 xu hướng trọng tâm dự kiến sẽ định hình thị trường crypto và công nghệ blockchain trong năm tới. Trong báo cáo này, quỹ đầu tư nổi tiếng cho biết hệ sinh thái tiền mã hoá đang đi vào giai đoạn trưởng thành hơn, với tốc độ tăng trưởng mạnh ở các mảng stablecoin, token hoá tài sản truyền thống, giải pháp thanh toán phi tập trung, bảo mật, quyền riêng tư và công nghệ AI kết hợp mật mã học.
Trong báo cáo mới nhất, a16z cho rằng nền kinh tế số đang bước vào thời kỳ tái cấu trúc, nơi ba lực kéo quan trọng sẽ định hình toàn bộ tương lai của Web3: sự bùng nổ của các tác nhân AI tự chủ, quá trình “tan biến” của công nghệ thanh toán truyền thống, và sự thống trị của blockchain đặt quyền riêng tư làm trọng tâm. Khi những yếu tố này hội tụ, cấu trúc tài chính của internet sẽ bước sang một kỷ nguyên hoàn toàn mới.
Điểm nhấn lớn nhất chính là sự trỗi dậy của AI agent. a16z mô tả các agent như những “thực thể kinh tế” có khả năng ra quyết định, tương tác, tiêu dùng và giao dịch thay cho con người. Quy mô phát triển của lĩnh vực này tăng nhanh đến mức số lượng AI agent trong ngành dịch vụ tài chính hiện đã vượt con người với tỷ lệ gần 100:1. Tuy nhiên, phần lớn các tác nhân này vẫn không có danh tính rõ ràng, không được cấp quyền truy cập và cũng không có giao thức tuân thủ, khiến chúng giống như những “bóng ma kỹ thuật số” không thể trở thành chủ thể hợp pháp trong thị trường.
BingX: nền tảng giao dịch đáng tin cậy với hàng loạt quyền lợi dành cho người dùng ở mọi cấp độ
a16z dự đoán rằng đến năm 2026, thế giới sẽ chứng kiến sự hình thành của KYA – Know Your Agent – một lớp hạ tầng nhận diện mật mã giúp gắn các tác nhân tự động với chủ sở hữu thật, cho phép truy xuất trách nhiệm và thiết lập tuân thủ. Khi có nhận diện rõ ràng, các agent sẽ có khả năng giao dịch, chi tiêu, ký kết hợp đồng hay tự động xử lý thanh toán một cách an toàn. Đây được xem là chìa khóa mở ra nền kinh tế nơi con người và AI cùng tham gia bình đẳng vào thị trường on-chain.
Song song với sự trỗi dậy của AI agent là dự báo về sự thay đổi tận gốc của hệ thống thanh toán toàn cầu. Thanh toán – vốn là một lớp chức năng riêng biệt – sẽ dần biến mất ở tầng ứng dụng và hòa trực tiếp vào hạ tầng mạng. Khi hàng tỷ tác nhân AI bắt đầu tự động mua dữ liệu, thanh toán thời gian sử dụng GPU, xử lý API và thực hiện giao dịch theo thời gian thực, dòng tiền bắt buộc phải chảy nhanh không kém tốc độ dữ liệu. Công nghệ mới như x402 cho phép chuyển giá trị tức thời mà không cần sự cho phép, loại bỏ hoàn toàn tầng trung gian vốn làm chậm trễ dòng tiền truyền thống. Trong mô hình mới này, ngân hàng, stablecoin và hệ thống thanh toán sẽ trở thành “hạ tầng vô hình” vận hành phía sau, thay cho vai trò trung gian rõ rệt như hiện nay.
Trụ cột quan trọng thứ ba trong báo cáo của a16z là quyền riêng tư – yếu tố mà công ty cho rằng sẽ trở thành “lợi thế cạnh tranh tối thượng” đối với blockchain trong giai đoạn tới. Khi ngày càng nhiều tác nhân — cả con người lẫn AI — đưa dữ liệu nhạy cảm lên mạng lưới, nhu cầu giao dịch ẩn danh hoặc bán ẩn danh sẽ trở nên thiết yếu. Tuy nhiên, việc chuyển đổi giữa các blockchain có cơ chế riêng tư khác nhau lại tạo ra nguy cơ rò rỉ siêu dữ liệu, khiến người dùng bị “khóa” trong các hệ sinh thái vốn bảo mật tốt. a16z nhận định các blockchain ưu tiên quyền riêng tư sẽ trở thành trung tâm của dòng vốn và hoạt động kinh tế trong tương lai.
