Tác động của một lệnh ngừng bắn tiềm năng giữa Nga–Ukraine đến thị trường crypto

Nỗ lực ngoại giao nhằm chấm dứt chiến tranh Nga–Ukraine đã có dấu hiệu chuyển biến rõ rệt vào ngày thứ Hai, khi các quan chức Mỹ, Ukraine và châu Âu cùng trình bày những nền tảng căn bản của một thỏa thuận ngừng bắn và khuôn khổ an ninh hậu chiến tiềm năng.

Diễn biến này được đánh giá là một trong những bước tiến ngoại giao quan trọng nhất kể từ khi xung đột nổ ra. Những tín hiệu tích cực này đang khiến các nhà đầu tư đánh giá lại rủi ro địa chính trị trên các thị trường toàn cầu, bao gồm cả tiền mã hóa.

Đối với thị trường crypto, vốn vừa trải qua nhiều đợt giảm mạnh do các yếu tố rủi ro toàn cầu, một thỏa thuận ngừng bắn có thể sẽ thay đổi tâm lý, dù vẫn còn những điều kiện đáng lưu ý.

Đà ngoại giao đang tăng cho lệnh ngừng bắn giữa Nga và Ukraine

Các nhà đàm phán từ Ukraine, Mỹ và các đồng minh châu Âu chủ chốt đã gặp nhau tại Berlin trong tuần này để tham gia một vòng đàm phán tập trung với mục tiêu chấm dứt xung đột và ngăn chặn nguy cơ chiến tranh bùng phát trở lại. 

Các quan chức tham gia đàm phán cho biết đã đạt được tiến triển đáng kể, khi hầu hết các nội dung của khuôn khổ đề xuất đã được thống nhất.

Các quan chức Mỹ xác nhận rằng Washington đã đồng ý hỗ trợ những đảm bảo an ninh có ý nghĩa cho Ukraine như một phần trong kế hoạch hòa bình, đáp ứng mong muốn lâu nay của Kyiv về việc được bảo vệ trước nguy cơ bị tấn công trong tương lai. 

Theo các nguồn tin am hiểu cuộc đàm phán, hiện các bên đã thống nhất khoảng 90% những nội dung quan trọng trong khuôn khổ chung. 

Tuy nhiên, một số vấn đề còn lại vẫn chưa được giải quyết, tập trung chủ yếu vào câu chuyện lãnh thổ ở miền đông Ukraine, đặc biệt là khu vực Donetsk.

Lãnh đạo các nước châu Âu cũng đã nhấn mạnh sự ủng hộ cho nỗ lực ngoại giao bằng cách phê chuẩn kế hoạch thành lập một lực lượng đa quốc gia do châu Âu dẫn dắt nhằm hỗ trợ ổn định tình hình Ukraine nếu như thỏa thuận ngừng bắn được thực thi. Đề xuất còn bao gồm cả cơ chế giám sát, kiểm tra do Mỹ hậu thuẫn nhằm bảo đảm các bên tuân thủ lệnh ngừng bắn và phản ứng nếu có vi phạm.

Dư luận tại Ukraine hiện vẫn là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến tiến trình đàm phán. Một cuộc khảo sát do Reuters dẫn lại cho thấy phần lớn người dân Ukraine phản đối việc nhượng bộ lãnh thổ hoặc hạn chế khả năng quân sự của đất nước nếu không nhận được những cam kết an ninh mạnh mẽ và có thể thực thi.

Giao tranh vẫn tiếp diễn dù đã có đàm phán

Dù tiến trình ngoại giao đang có bước tiến, nhưng các hoạt động quân sự vẫn chưa dừng lại. Vào thứ Hai, lực lượng Ukraine tiếp tục thực hiện các đợt tấn công bằng drone tầm xa nhắm vào cơ sở hạ tầng dầu khí của Nga ở vùng biển Caspian, khiến việc sản xuất tại các điểm trọng yếu bị gián đoạn liên tục trong vài ngày gần đây. 

Những đợt tấn công này cho thấy chiến lược của Kyiv là gia tăng gây sức ép về kinh tế lên nguồn thu năng lượng của Nga, trong lúc đàm phán vẫn chưa ngã ngũ.

Ukraine cũng cho biết họ đã tấn công một tàu ngầm lớp Kilo của Nga tại cảng Novorossiysk bằng drone dưới nước. 

Nếu thông tin này được xác nhận, đây sẽ là minh chứng cho thấy năng lực tác chiến hải quân kiểu mới của Ukraine ngày càng tinh vi hơn. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có xác minh độc lập và các quan chức Nga phủ nhận thông tin về thiệt hại.

Ý nghĩa của lệnh ngừng bắn đối với thị trường crypto

1. Nhu cầu tài sản trú ẩn giảm, khẩu vị rủi ro tăng lên

Một thỏa thuận ngừng bắn đáng tin cậy sẽ loại bỏ một trong những yếu tố rủi ro lớn nhất trên toàn cầu. Ở các thị trường mà mức độ chấp nhận rủi ro là yếu tố quyết định, động thái hạ nhiệt căng thẳng này có thể:

• Thúc đẩy các tài sản rủi ro trên diện rộng, khiến nhu cầu đối với các tài sản an toàn truyền thống như trái phiếu kho bạc Mỹ và đồng USD giảm xuống.
• Ủng hộ các tài sản như Bitcoin và các altcoin lớn khi nhà đầu tư chuyển hướng sang các khoản đầu tư có mức độ biến động cao hơn.
• Làm giảm biến động ẩn trên thị trường cổ phiếu và tài sản số nói chung.

Cơ chế tác động khá rõ ràng: khi rủi ro địa chính trị giảm xuống, dòng tiền từng tìm nơi trú ẩn có thể sẽ quay trở lại các tài sản rủi ro, từ đó giúp giá Bitcoin và Ethereum phục hồi. Xu hướng chấp nhận rủi ro tăng trở lại cũng có thể giúp altcoin bứt phá, bởi những token này thường tăng mạnh trong những đợt phục hồi.

2. Câu chuyện về năng lượng và lạm phát

Một thỏa thuận ngừng bắn kéo dài còn có thể tác động tới thị trường hàng hóa, nhất là nếu điều này giúp hạ nhiệt hoặc ổn định giá năng lượng toàn cầu. Giá năng lượng giảm hoặc giữ nguyên có thể:

• Giảm kỳ vọng lạm phát tại châu Âu và các khu vực khác.
• Giảm áp lực với các ngân hàng trung ương trong việc duy trì các chính sách tiền tệ thắt chặt.
• Tạo điều kiện để dòng tiền tiếp tục được bơm ra thị trường, mà trong lịch sử thường hỗ trợ giá trị các tài sản rủi ro như crypto đi lên.

Tuy nhiên, tác động này không mang tính trực tiếp hay ngay lập tức. Nó còn phụ thuộc vào tốc độ mà thị trường nhận thấy sự thay đổi mang tính cơ bản trong thị trường năng lượng và định hướng chính sách của các ngân hàng trung ương.

Điều gì có thể hạn chế đà hồi phục của thị trường crypto

Dù ngừng bắn giúp giảm rủi ro địa chính trị, nhưng không thể loại bỏ hoàn toàn các yếu tố kinh tế vĩ mô bất lợi đã ảnh hưởng đến thị trường crypto suốt những tháng qua:

• Ngân hàng trung ương vẫn còn nhiều bất ổn: Nếu Ngân hàng Trung ương Nhật Bản tiếp tục thắt chặt chính sách và các số liệu kinh tế tại Mỹ tiếp tục cho thấy lạm phát cao khó giảm, thanh khoản sẽ vẫn bị hạn chế, khiến các tài sản rủi ro như crypto khó tăng mạnh.
• Vị thế thị trường phái sinh: Đòn bẩy đã từng là nguyên nhân chính gây ra những đợt giảm mạnh trước đây trên thị trường crypto. Các đợt phục hồi ngắn hạn có thể khiến nhà đầu tư chuyển vị thế mới, funding rate tăng cao nhưng cũng rất dễ bị đảo chiều nếu yếu tố vĩ mô thay đổi.
• Điều kiện thanh khoản: Khi có lệnh ngừng bắn, đây là tin tốt, nhưng để giá tài sản tăng lâu dài, cần có thêm dòng tiền mới. Nếu chưa có tín hiệu nới lỏng tài chính rõ ràng, các tài sản crypto có thể chỉ hồi phục tạm thời rồi lại điều chỉnh.

Một lệnh ngừng bắn là tín hiệu tích cực, nhưng chưa đủ

Một thỏa thuận ngừng bắn giữa Nga và Ukraine nếu thành công sẽ là bước ngoặt lớn về địa chính trị và có thể hỗ trợ tốt cho các tài sản rủi ro, bao gồm cả thị trường crypto.

Tuy nhiên, tác động dài hạn lên thị trường crypto sẽ phụ thuộc nhiều vào việc ngừng bắn ảnh hưởng thế nào đến thanh khoản, kỳ vọng chính sách từ ngân hàng trung ương, cũng như khẩu vị rủi ro trên toàn cầu.

Trong ngắn hạn, thị trường crypto có thể hồi phục khá mạnh nhờ tâm lý tích cực và sự thay đổi dòng vốn từ nhà đầu tư.

Ở góc nhìn trung hạn, xu hướng tiếp theo sẽ phụ thuộc liệu lệnh ngừng bắn có giúp giảm áp lực về lạm phát và thanh khoản hay không — đây là những yếu tố vĩ mô chính ảnh hưởng đến tài sản số trong thời gian gần đây.