Tổng thống Donald Trump nói ông sẽ xem xét ân xá cho Keonne Rodriguez, CEO của ví Bitcoin Samourai – sản phẩm tập trung vào quyền riêng tư – người vừa bị kết án 5 năm tù giam vào tháng trước vì tội rửa tiền.
Phát biểu này đã làm dấy lên cuộc tranh luận về công nghệ bảo mật trong lĩnh vực tiền mã hóa. Đồng thời cũng khiến nhiều người đặt ra câu hỏi liệu những nhà phát triển khác đã bị kết án, như Roman Storm của Tornado Cash, có thể nhận được sự khoan hồng tương tự từ Tổng thống hay không.
Kêu gọi ân xá thêm gặp phải sự thất vọng từ thị trường
Trong một buổi họp báo ngày 15/12/2023, một phóng viên đã hỏi ông Trump về vụ của Rodriguez, lưu ý rằng vụ việc bắt đầu dưới thời chính quyền Biden nhưng được tiếp tục bởi Bộ Tư pháp do ông kiểm soát. Trump trả lời: “Tôi có nghe về vụ này rồi. Tôi sẽ xem xét.” Tổng thống cũng nói rằng ông sẽ đánh giá lại vụ việc sau khi phóng viên nhắc đến sự ủng hộ rộng rãi trong cộng đồng crypto dành cho việc ân xá này.
Rodriguez, 37 tuổi, cùng đồng sáng lập William Lonergan Hill, 67 tuổi, bị kết tội vận hành dịch vụ trộn tiền điện tử. Công tố viên cho biết cả hai đã giúp “rửa” hơn 237 triệu USD tiền từ các hoạt động phạm pháp. Rodriguez bị phạt 5 năm tù, Hill nhận 4 năm và cả hai đều phải nộp phạt 250,000 USD.
Thông tin này đã nhận về nhiều ý kiến trái chiều. Một số người ủng hộ hy vọng chuyện này sẽ tạo ra động lực để các chính sách thân thiện hơn với crypto xuất hiện. Một người dùng X thậm chí còn kêu gọi mở rộng ân xá cho Do Kwon, nhà sáng lập nền tảng Terra/Luna từng gây sụp đổ.
Tuy nhiên, những ý kiến trái chiều cũng cho rằng thị trường tiền mã hóa dưới thời Trump lại ghi nhận nhiều đợt giảm mạnh. Từ khi ông nhậm chức, nhiều coin lớn đã lao dốc trên 70%.
Lập luận của bên công tố phản bác quan điểm “nhà phát triển chỉ là người viết mã”
Bộ Tư pháp Mỹ đã đưa ra các bằng chứng cho thấy Rodriguez và Hill không chỉ đơn giản là những nhà phát triển công cụ hỗ trợ bảo mật. Theo thông báo kết án ngày 19/11/2023, các công tố viên chứng minh rằng hai nhà sáng lập chủ động quảng bá dịch vụ của mình hướng đến các đối tượng phạm pháp.
Hill bị cáo buộc từng quảng cáo Samourai trên Dread, một diễn đàn dành cho darknet, trực tiếp phản hồi một người dùng đang tìm “phương pháp an toàn để rửa sạch BTC bẩn” và giới thiệu dịch vụ Whirlpool của Samourai vượt trội hơn so với các lựa chọn khác. Rodriguez cũng được cho là đã khuyến khích các hacker Twitter năm 2020 chuyển các khoản tiền ăn cắp qua dịch vụ trộn của mình, thậm chí còn bày tỏ thất vọng khi họ chọn một đối thủ khác.
Điều bất lợi nhất là chính Rodriguez từng mô tả hoạt động trộn tiền là “rửa tiền cho bitcoin” trong các tin nhắn WhatsApp. Đồng thời, tài liệu tiếp thị của công ty này cũng thừa nhận họ nhắm đến những “người tham gia thị trường Đen/Xám” chuyển tiền từ “hoạt động bất hợp pháp”.
Theo các công tố viên, dòng tiền phạm pháp xử lý qua Samourai bắt nguồn từ buôn bán ma túy, chợ đen, tội phạm mạng, lừa đảo, khu vực bị cấm vận, lên kế hoạch giết thuê và cả từ các trang web ấu dâm.
Ý nghĩa rộng hơn
Vụ án này một lần nữa “đốt nóng” tranh luận về trách nhiệm của nhà phát triển khi người dùng sử dụng nền tảng phi tập trung. Những người ủng hộ quyền riêng tư cho rằng việc kết tội này sẽ tạo tiền lệ nguy hiểm cho cộng đồng phát triển mã nguồn mở, trong khi phía thực thi pháp luật lại khẳng định việc chủ động lôi kéo người phạm pháp là hành vi vượt ranh giới pháp lý.
Trên mạng, nhiều người bàn luận liệu Roman Storm, nhà phát triển Tornado Cash bị buộc tội tương tự hồi tháng 08/2023, có cơ hội nhận ân xá hay không. Storm bị kết luận phạm tội âm mưu vận hành dịch vụ chuyển tiền không phép. Tuy nhiên, bồi thẩm đoàn không thể thống nhất ý kiến về các tội danh nghiêm trọng hơn liên quan đến rửa tiền và vi phạm lệnh trừng phạt.
Quốc hội Mỹ vẫn đang tranh luận về quy định đối với tiền mã hóa. Các nhà lập pháp đã trình nhiều dự luật liên quan nhằm làm rõ quy định đối với công nghệ tăng cường bảo mật, nhưng chưa có dự thảo nào được ban hành thành luật chính thức.
Ông Trump từng ân xá cho một số nhân vật nổi tiếng trong lĩnh vực crypto, bao gồm cựu CEO Binance Changpeng Zhao và người sáng lập Silk Road Ross Ulbricht. Điều này đã tạo nên tiền lệ khiến nhiều người tiếp tục dự đoán sẽ có thêm các quyết định khoan hồng dành cho lĩnh vực này trong tương lai.
