Thị trường tài chính Mỹ vừa trải qua một ngày đỏ lửa khi hai ngân hàng khu vực lớn – Zions Bancorp và Western Alliance Bancorp – đồng loạt công bố những vụ việc nghiêm trọng liên quan đến các khoản vay gian lận, khiến giới đầu tư lo ngại về khả năng lan rộng của khủng hoảng tín dụng trong hệ thống ngân hàng.
Theo thông tin công bố ngày 16/10, Zions Bancorp – ngân hàng có trụ sở tại Utah – đã phát hiện hai khoản vay thương mại có dấu hiệu gian lận nghiêm trọng, ước tính gây thiệt hại từ 50–60 triệu USD. Cụ thể, các bên vay bị cáo buộc làm giả hồ sơ tài sản thế chấp, khai sai giá trị tài sản, và vi phạm hợp đồng tín dụng. Vụ việc hiện đã được Zions khởi kiện tại bang California nhằm thu hồi khoản nợ và tài sản đảm bảo.
Không lâu sau, Western Alliance Bancorp – ngân hàng khu vực có trụ sở tại Arizona – cũng xác nhận đang tiến hành khởi kiện một khách hàng doanh nghiệp do gian lận tài chính và giả mạo giấy tờ quyền sở hữu tài sản. Theo nguồn tin thân cận, vụ việc có thể khiến Western Alliance thiệt hại hàng chục triệu USD, làm dấy lên lo ngại về sức khỏe tài chính của các ngân hàng khu vực Mỹ vốn đã chịu nhiều áp lực từ đầu năm nay.
Những sự kiện này xảy ra ngay sau vụ phá sản chấn động của Tricolor Holdings – công ty cho vay ô tô dưới chuẩn – và First Brands, nhà sản xuất linh kiện ô tô lớn tại Mỹ. Cả hai doanh nghiệp đều đang mắc nợ nhiều ngân hàng khu vực, khiến các chuyên gia lo ngại về hiệu ứng dây chuyền trong hệ thống tín dụng.
Trước đây, giới phân tích cho rằng những vụ sụp đổ của Tricolor và First Brands chỉ là rủi ro cục bộ trong ngành tiêu dùng và sản xuất, nhưng nay, khi các ngân hàng lớn bắt đầu bị cuốn vào, thị trường bắt đầu nhận thấy vấn đề mang tính hệ thống.
Trong phiên giao dịch mới nhất, cổ phiếu Zions và Western Alliance đồng loạt lao dốc, kéo theo chỉ số tài chính khu vực giảm mạnh. Chứng khoán Mỹ đồng loạt mất điểm, trong khi trái phiếu kho bạc và vàng tăng giá do dòng tiền trú ẩn quay trở lại.
Song song đó, thị trường tiền mã hóa (crypto) cũng không thoát khỏi vòng xoáy hoảng loạn. Bitcoin lao dốc xuống còn 106.000 USD, mất thêm gần 2.000 USD chỉ trong vài giờ giao dịch. Ethereum giảm 6% còn 3.900 USD, trong khi BNB và các altcoin đồng loạt chìm trong sắc đỏ, mức giảm từ 8–15%.
Cơn “bão thanh lý” vẫn chưa dừng lại. Theo dữ liệu mới nhất từ Coinglass, chỉ trong 24 giờ qua, gần 995 triệu USD vị thế giao dịch bị “thổi bay”, trong đó có tới 80% là lệnh Long. Tính từ đầu tháng, ước tính gần 19 tỷ USD đã bị thanh lý – và theo nhiều chuyên gia, con số thực tế có thể cao gấp 20 lần, tương đương khoảng 400 tỷ USD, nếu tính cả các giao dịch OTC và thị trường phái sinh chưa được ghi nhận.
Tình hình này khiến nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ “bay sạch tài khoản”, trong khi các quỹ đầu cơ lớn vẫn giữ chiến lược “bán tháo để gom hàng giá rẻ”. Một nhà phân tích tại New York cho biết: “Chúng ta đang chứng kiến kịch bản tương tự năm 2022 – khi thị trường bị siết thanh khoản, crypto lao dốc, và sau đó là chu kỳ hồi phục mạnh mẽ.”
