Prediction market đang nổi lên như một xu hướng mới đầy tiềm năng, khẳng định vai trò như một công cụ đo lường xác suất sự kiện dựa trên niềm tin tập thể, nơi tri thức và niềm tin của cộng đồng được chuyển hóa thành giá trị thực. Vậy Prediction market hoạt động như thế nào? Hạn chế của nó là gì? Hãy cùng Coin68 tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Prediction market là gì? Top 5 dự án prediction market nổi bật hiện nay
Prediction market là gì?
Prediction market, hay còn gọi “thị trường dự đoán”, là các nền tảng nơi mọi người có thể đặt cược vào kết quả của các sự kiện trong tương lai, như các trận đấu thể thao, bầu cử chính trị hay các sự kiện giải trí khác. Bằng cách mua và bán cổ phiếu kết quả dưới dạng Yes và No, những người tham gia sẽ cùng nhau dự đoán khả năng xảy ra của một sự kiện và kiếm được lợi nhuận nếu dự đoán đúng hoặc thua lỗ nếu dự đoán sai.
Prediction market là gì?
Thị trường dự đoán thường cho kết quả chính xác hơn cả các cuộc thăm dò truyền thống hay những nhận định của chuyên gia, bởi nó vận hành theo nguyên tắc: “Niềm tin ở đâu, lợi nhuận ở đó.”
Trong hệ thống này, lợi nhuận của người tham gia phụ thuộc trực tiếp vào độ chính xác của dự đoán. Đây chính là động lực tài chính để họ cung cấp thông tin trung thực và phân tích sâu sắc hơn, nhằm tối đa hóa lợi nhuận cho bản thân.
Nhờ vậy, thị trường dự đoán không chỉ phản ánh quan điểm của số đông, mà còn trở thành công cụ đo lường xác suất theo thời gian thực cho những sự kiện trong tương lai, nơi dữ liệu và niềm tin hội tụ thành giá trị thật.
Cách hoạt động của prediction market
Prediction market hoạt động tương tự như thị trường chứng khoán, nhưng thay vì cổ phiếu, người tham gia mua bán "hợp đồng dự đoán" dựa trên xác suất xảy ra của sự kiện.
Các hợp đồng thường là nhị phân (binary) bao gồm 2 loại cổ phiếu Yes (sự kiện xảy ra) và No (sự kiện không diễn ra), trong đó tổng của mỗi Yes và No luôn bằng 1. Giá cổ phiếu luôn dao động từ 0 đến 1 USD (hoặc tương đương tiền ma xhoas), phản ánh xác suất mà kết quả có thể xảy ra.
Ví dụ: Nếu cổ phần YES giao dịch ở mức 0.65 USD, thị trường đánh giá xác suất xảy ra của kết quả này là 65%.
Người tham gia sẽ mua cổ phiếu để kiếm lời nếu tin rằng xác suất thực tế cao hơn giá thị trường. Giao dịch diễn ra liên tục như sàn chứng khoán, với giá thay đổi theo cung cầu dựa trên thông tin mới như tin tức hoặc thăm dò dư luận.
Tất cả giao dịch và kết quả đều minh bạch trên blockchain, và người dùng thường có thể mua/bán vị thế trước khi sự kiện kết thúc. Ngoài ra, một số nền tảng dự đoán có thể gộp nhiều dự đoán lại, cho phép người dùng giao dịch nhiều kết quả trong cùng 1 sự kiện.
Khi sự kiện kết thúc, bên dự đoán đúng sẽ được thanh toán 1 USD với mỗi cổ phiếu đã mua trong khi cổ phiếu dự đoán sai sẽ về 0 USD. Lợi nhuận sẽ được tính theo công thức
Lợi nhuận = (Giá thanh toán - Giá mua) × Số lượng cổ phiếu.
Ví dụ: Mua 100 hợp đồng "Yes" ở giá 0.50 USD. Nếu đúng, bạn nhận 100 USD (lợi nhuận 50 USD).
Sự khác biệt so với cá cược (gambling)
Mặc dù về mặt hình thức, dự đoán và cá cược đều liên quan đến việc đặt cược vào kết quả của một sự kiện chưa xảy ra, nhưng chúng có những điểm khác biệt quan trọng, nhất là trong bối cảnh của crypto hay blockchain:
- Mục đích và cơ chế hoạt động: Thị trường dự đoán cho phép mọi người đặt cược vào kết quả sự kiện(như giá BTC, bầu cử, thể thao), tổng hợp ý kiến để tạo "giá" phản ánh xác suất cộng đồng. Đây là dự báo tập thể dựa trên thông tin. Ngược lại, cá cược truyền thống (gambling) là trò chơi may rủi, phụ thuộc vào vận may nhiều hơn là phân tích.
- Tính minh bạch và công bằng: Mọi giao dịch và kết quả của thị trường dự đoán đều được công khai rõ ràng, hạn chế khả năng thao túng từ bên thứ ba. Trong khi đó, cá cược truyền thống thường bị thao túng bởi nhà cái, có thể điều chỉnh tỷ lệ cược hoặc thậm chí can thiệp vào kết quả để đảm bảo lợi nhuận.
- Giá trị thông tin: Trong khi cá cược chủ yếu phục vụ cho mục đích giải trí hoặc kiếm lời cá nhân, không tạo ra giá trị thông tin hữu ích cho cộng đồng, thì prediction lại được xem như một công cụ giúp tổng hợp và phản ánh niềm tin từ cộng đồng, từ đó hỗ trợ dự báo các sự kiện quan trọng người đời thực.
- Động cơ tham gia: Người tham gia thị trường dự đoán thường dựa vào phân tích dữ liệu và thông tin thực tế để đưa ra quyết định, vì lợi nhuận phụ thuộc vào độ chính xác của dự đoán. Còn người chơi cá cược phần lớn dựa vào yếu tố may rủi, cảm xúc cá nhân, hoặc đơn giản là để giải trí.
Các hạn chế của prediction market hiện nay
Mặc dù đang trong đà phát triển mạnh, nhưng prediction market vẫn còn đối mặt với nhiều hạn chế như:
Rào cản pháp lý: Đây là thách thức lớn nhất của thị trường này, nguyên dẫn là do dễ bị phân loại là "gambling" ở nhiều quốc gia, dẫn đến nguy cơ cấm hoặc quy định nghiêm ngặt. Các nền tảng thường phải chọn giữa tính phi tập trung hoặc tuân thủ pháp lý mà không thể đạt được cả hai.
Tăng trưởng bị giới hạn: Prediction market thường mạnh ở một vài lĩnh vực hẹp như chính trị, crypto, thể thao,... nhưng thiếu sức hút ở nhiều lĩnh vực khác.
Vấn đề về dữ liệu và oracle: Độ tin cậy của oracle quyết định chất lượng prediction market. Nếu oracle bị thao túng hoặc chậm trễ, kết quả có thể gây tranh cãi và mất lòng tin.
Khó mở rộng quy mô: Nếu một prediction market mở rộng ra quá nhiều lĩnh vực, nền tảng dễ bị loãng và thiếu thanh khoản. Nhưng nếu chỉ tập trung vào một ngách nhất định, quy mô cộng đồng sẽ bị giới hạn.
Rủi ro về bảo mật và hợp đồng thông minh: Giống như các ứng dụng DeFi khác, prediction market cũng có phải đối mặt nguy cơ bị hack, lỗi trong smart contract hoặc sự cố hệ thống.
Prediction market có hợp pháp không?
Nhìn chung, các prediction market, đặc biệt là các thị trường dựa trên crypto và blockchain, không có một quy định pháp lý chung toàn cầu và tính hợp pháp của chúng phụ thuộc rất nhiều vào luật pháp địa phương.
Một số nền tảng như Kalshi đã nhận được sự chấp thuận từ Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai (CFTC, tuy nhiên chỉ giới hạn hoạt động ở các loại sự kiện nhất định về chủ đề tài chính và thể thao. Ngoài ra, quốc gia vẫn xem prediction market là cá cược (gambling), khiến chúng bị cấm hoặc kiểm soát rất chặt chẽ.
Các prediction market phi tập trung (chẳng hạn như Polymarket) thường hoạt động ở vùng xám pháp lý hoặc ngoài phạm vi kiểm soát của cơ quan quản lý, khiến người dùng có nguy cơ vi phạm luật địa phương. Nhiều nền tảng chặn truy cập từ các khu vực bị hạn chế, nhưng việc này không phải lúc nào cũng hiệu quả.
Các dự án prediction market nổi bật trong thị trường tiền mã hoá
Kalshi
Kalshi
Là thị trường dự đoán đầu tiên được CFTC cấp phép hoạt động tại Mỹ và được xem là ông lớn trong mảng prediction market với khối lượng giao dịch lên đến hàng tỷ USD. Mặc dù chỉ mới hoạt động tại Mỹ nhưng Kalshi đã ghi nhận hơn tỷ 1 tỷ USD khối lượng giao dịch chỉ trong nửa đầu tháng 9/2025, chiếm hơn 60% thị phần của mảng prediction markets trong năm 2025 và là một trong những công ty phát triển nhanh nhất ở Mỹ với định giá lên đến 2 tỷ USD trong vòng gọi vốn gần nhất.
Polymarket
Polymarket
Được xem là nền tảng dự đoán lớn nhất thế giới thời điểm hiện tại. Trong năm 2025, Polymarket liên tục đạt được những bước tiến quan trọng cả về vấn đề pháp lý và tăng trưởng khi đã được CFTC "bật đèn xanh" cho hoạt động hợp pháp tại Hoa Kỳ, đồng thời tạo được tiếng vang lớn khi được Intercontinental Exchange (ICE) rót vốn 2 tỷ USD, nâng định giá lên 9 tỷ USD.
Myriad
Myriad
Myriad là thị trường dự đoán phi tập trung trên layer-2 Abstract, tự định mình là “công cụ truyền thông thế hệ tiếp theo" với khả năng biến những nội dung hàng ngày như bài báo, bài đăng trên mạng xã hội và tiêu đề tin tức thành những cơ hội dự đoán tiềm năng.
Opinion
Opinion
Opinion là thị trường dự đoán phi tập trung trên BNB Chain do YZi Labs đầu tư, nơi mọi người có thể tạo và giao dịch các ý tưởng, dự đoán hoặc phân tích về nhiều sự kiện trong đời sống như tài chính, kinh tế, xã hội,.... Nền tảng sử dụng cơ chế Central Limit Order Book (CLOB) nhằm giúp giao dịch chuyên nghiệp hơn, giảm trượt giá và kiểm soát lệnh lớn tốt hơn.
Limitless
Limitless
Limitless là nền tảng prediction market lớn nhất trên hệ sinh thái Base, nổi bật với tính năng tách & hợp nhất cổ phiếu, cho phép người dùng hoán đổi linh hoạt giữa “Yes” và “No” để tận dụng chênh lệch giá, tối ưu vốn và hạn chế phân mảnh thanh khoản.
Tổng kết
Trên đây là bài viết tổng hợp về prediction market, một mảng đang được chú ý và phát triển mạnh mẽ trong năm 2025. Coin68 mong rằng bạn đọc sẽ có được cái nhìn tổng quan về loại thị trường mới lạ này.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang mục đích cung cấp thông tin, không được xem là lời khuyên đầu tư. Coin68 không chịu trách nhiệm với bất kỳ quyết định đầu tư nào của các bạn.
